21, ఆగస్టు 2015, శుక్రవారం

*********కూచి పూడి..**********
అతి ప్రాచిన కళలలో..నేటికి మేటిగా విరాజిల్లుతూ..
ప్రపంచమంతా ...ఆంధ్రదేశపు శోభను వెదజల్లుతోంది....
కుచేలపురం నందు ...సిద్దేంద్ర యోగి మనో భావాలలో 
మోహినీ రూపమై..నర్తించి ...జన్మించిన కూచిపూడి నాట్యం...
భామనే..సత్య భామనే...అంటూ...జడపట్టుకు
ఒయ్యారాలు ఒలకబోసిన సత్యభామ అయినా.....
మధురా నగరిలో..చలలమ్మ బోదు ..దారి విడుము కృష్ణా..
అంటూ...వేడుకుంటున్న గోపెమ్మ అయినా..
ఆకులను పోలిన ఆల్తా అలంకరణ పాదాల లయలతో..
"సింహ నందిని "నృత్యంలో ..అచ్చంగా సింహాన్ని
చిత్రించే చిత్రం ..ఒక్క కూచి పూడి నాట్యానిదే....
రామాయణ ..భాగవత కథలను
రసమయంగా చూపించటమే కాక..
అన్నమయ్య కీర్తనల ఒదిగి పోతూ..
హావ భావాలను కడు రమణీయంగా
చూపించగలిగే నేర్పు కూచిపూడి నర్తకీ మణిదే...
అలంకరణ...ఆహార్యం...అభినయం..ఆంగికం..
పాద ముద్రలే కాదు..హస్త ముద్రలతో..
మరోలోకంలో విహరింప జేస్తుంది..
ఆచంద్ర తారార్కం అవని పై...నిలిచే కూచిపూడి నృత్యం..

అందుకే...బిడ్డ కడుపున
అంకురంగా నిలిచిన క్షణం నుంచి..
తన రక్త మాంసాల ఆహారంతో రూపునిస్తుంది..
ప్రాణాన్ని పణంగా పెట్టి జన్మ నిస్తుంది..
ఒడి చేర్చుకొని...
చను బాలతో కడుపు నింపుతుంది ..
ఆరునెనల అన్నప్రాసన చేయించి...
చందమామని చూపిస్తూ..
వెన్నెల బువ్వలు ..
గోరుముద్దలు చేసి తినిపిస్తుంది...
బోసినవ్వుల్ల్లో బంగారు భవిష్యత్తుకు
పునాధులు వేయిస్తూ...
బిడ్డ ఏది ఇష్ట పడతాడో...
ఆ పదార్దమే చేయాలనే అమ్మ తాపత్రయం..
అమ్మ ప్రేమని ఆయువు చేసుకొని..
ఎదుగుతూ...అమ్మ ఏది చేసినా..
అందులోని మమతామృతాన్ని ఆస్వాధిస్తూ..
ప్రతి మనిషి ..అమ్మ ఎక్కడ ఉన్నా..మా
" అమ్మ చేతి వంట మరి మరీ ఇష్టం" అనుకుంటాడు...!
రామా.......
పదముల కుసుమాలనే
పెదవుల దారంతోటి
గీతమాల నల్లానురా....రామ
నీ మెడనలంకరించి
ఆ సుందర రూపు చూచుటకు
నా కున్న ఈ కనులు
చాలవురా...రామ
నవమి నాడే
నునుసిగ్గుల లేరెమ్మ సీతమ్మను
శివుని విల్లు ఒక్క వేటున విరిచి..
అధికారముతో చేపట్టినావే.....
ఆనాటి వేడుకయే
మాకు పండుగయైనది
ప్రతి సంవత్సరము...
పావనమైనది..రామా........//పదముల//
పట్టాభిరాముడవై
మాలో వేదనదూరం చేసేవు..
పరమాత్మ స్వరూపుడవై
మాఎదల నిలిచినావు
శ్రీరామ చంద్రుడివై
నీ స్మరణే జీవమైనది
ఆ పిలుపులోని ఆర్తిని విని..
అనుగ్రహపు వెన్నెలలను
కురిపించుమయా..రామా...//పదముల//
(మిత్రులందరికీ శ్రీరామ నవమి శుభాకాంక్షలు...)
— with Telugu E.


గృహిణి గా....
మ్రోగుతున్న అలారం
గొంతు నొక్కి...
'మరికొంచం సేపు ..'
అనుకుని .కునుకు తీస్తూ..
'అమ్మో ..అయిదైపోయింది...'
జుట్టు ముడివేసుకొని...
చిర కుచ్చిళ్ళు ఎగదోపి..
వంటగది లోకి పరుగులు ..
గృహిణి గా అవి బాధ్యతల బరువులు..
పిల్లలను బడులకు
భర్తను ఆఫీసుకు..
సాగనంపే వరకు..
ఆగని ఊపిరుల ఉరుకులు..
ఆయాసం అయినా..
అన్నీ తానై..చేస్తూఉన్నా..
దొరుకుతాయిగా అప్పనంగా
'ఒసేయ్..ఏమోయ్..'అనే
బిరుదులూ....
గృహిణి గా అవి జన్మతః తెచ్చుకున్న మకుటాలు..
ఇంటి మూల మూలలా..
చీపురుకట్టతో చేయించే విన్యాసాలు..
చిందర వందరగా చెదిరిన
సామానులను సర్దుకోవడాలు..
కట్టుకున్నవాడు...కన్నవాళ్ళు
విడిచేసిన బట్టలనుతకడాలు..
అప్పటివరకు గొంతులో కాఫీ పడలేదే..
అనుకుంటూ..కమ్మని కాఫీ సేవనంతో..
పోయిన ప్రాణం తిరిగి వచ్చిన బావనలు..
ఆదరా బాదరా స్నానం..
"అయ్యో స్వామి..!
ఇంతా చేసి..నీకు మొక్కేందుకు
సమయం చిక్కటంలేదేమి.."
అనుకుంటూ...వెలిగించే దీపాలు..
గృహిణిగా ..అవి భక్తిరసాత్మ సమర్పణలు ....
స్కూలు నుంచి ఆకలాకలంటూ..
వచ్చే పిల్లలకోసం ..
ఆలోచనల తెంపరలలోనుంచి పుట్టే..
అరుదైన పదార్ధాల పిండివంటలు..
'ఆహా..అమ్మా..వావ్..!'
అంటూ వారు తింటూ ఉంటె..
సామ్రాజ్యం గెలిచినంత సంతోషాలు..
గృహిణిగా అవి..ఆత్మియతల ఆలింగనాలు..
పిల్లల పుస్తకాలలో దూరి..
హోం వర్కులతో కుస్తీ చేస్తూ..
తల నొప్పిని కూడా మరిచిపోవడాలు..
టక టక మని వచ్చిన మగని గని
గుమ్మంలో నుంచే బాగులందుకొనే ..
సేవా కార్యక్రమాలకి నాంది ప్రస్తావనలు..
రాత్రి వంటకి ఉపక్రమణ ..
ఇది వద్దు ..అది వద్దు అంటూ ఉన్నా..
మా అమ్మ..మా బుజ్జి అంటూ...
ముద్దులతో కడుపులు
నింపే..అమ్మతనాలు..
గృహిణి గా అవి..అరహరము ఆపాదించుకున్న అనురాగపు కొమ్మలు..
అటు తిప్పి ఇటు తిప్పి ..
తిన్నాననిపించి..
సింకు లోని గిన్నెలని శుభ్రం చేస్తూ..
పుట్టింటి మురిపాలను నెమరు వేసుకుంటూ..
అలసటని మరచి...
ఆనందాలని వెతుక్కుంటూ..
ఉన్నదానిలో లేమిని ఎన్నడూ చూడక..
సంతృప్తిని తాననుభవిస్తూ..
శాంతిసుగంధాలను వెదజల్లుతూ..
చెదిరిన జుట్టును సరిచేసుకుంటూ..
చెదరని చిరునవ్వును చిందించడాలు ..
గృహిణి గా అవి..అపురూపంగా దొరికిన ఆభరణాలు ...
వలపు పూదోటల వికసించే కుసుమాలు..
అవి వేడుక చేసే.. పతికి వాడని వసంతాలై..
కరిగిన కాటుక రేఖలు..
దొరికిన కలల ప్రపంచపు వాకిళ్ళు..
గృహిణిగా అవి..ప్రతి శ్వాసలో సేవించే అమృతపు గుళికలు..!!
(రాధా రాణి గారి "తన కవిత " చదివిన తరువాత నాలో కలిగిన భావం...)
**కన్నులము - కలువలము**
మదిలోని భావాలను మూగభాష లోనికి అనువదించి,
చూపుల పత్రాలపై, భాషణాక్షరాలను లిఖిస్తాము,
మేము అందాల 'నయనాలము'...
హృదయసాగరాన ఆవేదనల సునామీలు రేగుతుంటే,
ఆ 'వేదన'నంతా కన్నీటిగా మార్చి, తోడి పోసేస్తాము,
మేము సొగసైన 'లోచనాలము'...
సకల చరాచర జగత్తునంతా తన చిన్ని నోటిలో
ఇముడ్చుకున్న చిన్నారి కన్నయ్య వోలె,
సువిశాల ప్రపంచాన్నంతా మా (కను)పాపలపై నిలిపి
సృష్టి సౌందర్యాలను, ఆత్మీయుల రూపాలను మీకు చూపే
మేము సువిశాల 'నేత్రాలము'...
అలముకున్న అంధకారాన్ని తరిమికొట్టి,
జీవన జగత్తును వెలుగుమయంగా మార్చిన జ్యోతులం,
మేము సౌందర్య 'చక్షువులము'...
ముఖకమలంలో అందంగా ఒదిగిన కలువలము,బ్రతుకు తెరువుకు బాసటగా నిలిచే ఆలంబనలము,మేము జీవం నిండిన 'దేహ దీపాలము'...
మేము కరవై, బ్రతుకు బరువైన దీనులకు మనిషివై,
మహాత్ముడవై నీ మరణానంతరం సైతం మాకు ప్రాణమివ్వు,
మరొక దేహాలయంలో మము 'దివ్వెలు'గా ప్రతిష్టించి...
.
దైవము నీవని నమ్మితిని...
నీ చరణములనే చేరితిని..
శరణము కోరి వేడితిని..
అభయమునీయమని కోరితిని..
బాబా...సాయి బాబా...బాబా సాయి బాబా...
షిరిడి సాయి...
ఆశ్రిత జన రక్షక సాయి...
అల్లా మాలిక్ అంటూనే...
పరమాత్మ తత్వము చూపేదవోయి..
బాబా సాయి బాబా..బాబా..సాయి బాబా..
అనుక్షణము నీ స్మరణల జీవము
సధాసాగనీ..ఇలలో సౌఖ్యము..
సమస్యల దాటించే నీ సమాధానము..
నీ సుక్తుల సారమై ..చివరికి నిలవనీ .ఈ ప్రాణము
బాబా...సాయి బాబా...బాబా...సాయి బాబా....


హోళీ..హోళీ..!!
శిశిర ఋతువుకు వీడ్కోలు చెపుతూ...
వసంతానికి స్వాగతం పలుకుతూ....
బేదాలను మరచి..విభేదాలను విడిచి..
ఎదలోన పూచే ఇంద్రధనుసు రంగులకు
ప్రకృతి అందించు అనేక రకాల హంగులను జతచేసి..
నవ్వుల పువ్వులను ..సరదాల సంబరాలను
ఒకరికొకరు పంచుకుంటూ..పండుగ చేసుకునేరోజే.. హోళీ...
పాల్గుణమాస పున్నమి నాటి రాత్రి..
ప్రతి మనిషిలోని స్వార్ధ పూరిత మలినాలను
ఇంటిలోని పనికిరాని ..చెదలు పట్టిన సామానులను
ఒక్క చోట కుప్ప పోసి...కామునిరూపం ఇచ్చి
వెన్నల సాక్షిగా ... దహనం చేస్తూ..
భానోదయంలో కొత్త చిగురుల కోటి ఆశలరంగులను
మమతల అత్తరులను... ఒకరికొకరు పులుముకుంటూ..
కేరింతల అల్లరుల సంబరాలను పండించే రోజే....హోళీ!
పురాణాల్లో ..రాధాకృష్ణుల ప్రణయరాగాలకావ్యమై
ప్రేమానురక్తుల పలకరింపుల ... వసంతోత్సమే ....
కాటేసే కాలనాగు కోరలలో చిక్కి ....చెదిరి పోతున్న బంధాలను
పటిష్టం చేయ ఏడాదికి ఒకమారైనా..మది తలుపులు తెరిచి
అనురాగ సుధలను రంగుల కలయికలలో రంగరించి
ఒకరికొకరు ఉల్లాసంగా సంబరాలు జరుపుకునే రోజైంది..హోళీ...!
చిట్టి పొట్టి చిన్నారుల చేతుల్లో అమాయకపు తోరణమై..
ఉరకలు వేసే వయసు చేయు సందడుల జోరులో
జారిపోయే క్షణాలరంగవల్లికలై ..
శరీరాలు సహకరించక పోయినా ..
ఉత్సాహం పొంగే మనసుతో.....
నాటి ముచ్చట్లను నెమరువేసుకుంటూ...
ఆ జ్ఞాపకాల అల్లికలో ఒద్దికై.....
తారతమ్యం మరపించి..మురిపించే మనసుల
సంబరాలను జరుపుకునే రోజే...హోళీ..!
ఆనాటినుంచి..ఈనాటివరకు..మరి ఏనాటికీ..
పండుగ ఎప్పుడు సరసమైనదే కావాలి గానీ ..
అపశ్రుతుల తీగెలను కదిలించే పెనుగాలి కాకూడదు..
నేలతల్లి అందించు మొక్కల సహజ రంగుల దీవెనలతో..
రసాయనాల విషాలను తరుముతూ..జరుపుకుందాం సంబరంగా హోళీ.. !
హరి విల్లె...
ఏడు రంగులు ఏక చాపమై...
నింగిలోన దరిశనమిస్తుంది...
నేలతల్లిని పాదాలను ప్రేమమీరా ముద్దాడుతున్నట్టు..
రంగులు రకరకాలైనా...ఒక్కటిగా కలిసి ఉంటే
కప్పేసిన దట్టమయిన మబ్బుల నుండి
చొచ్చుకొని వచ్చిన సూర్యకిరణాలలోనూ..
చిరు చిరు చినుకుల చిలిపి అల్లరిలోనూ...
ఒదిగిపోయి తానే చెప్పకనే చెపుతుంది..
'కుల, మత, జాతి, పేద, ధనిక, భాష, దేశాల
భేదాలు మరచి ..స్నేహభావంతో మెలుగుతూ...
సమసమాజ స్థాపనలో జీవితాలని వెలిగించే..
ఇంధ్రధనువై నీవే కనువిందు చేయగలవని'...
చిట్టి పొట్టి చిన్నారుల అమాయకపు
కనుల విస్మయమై ఓలలాడుతూ..
కన్నె మనసుల కలల సౌధాన్ని
ఆకాశమార్గాన విహరింపజేస్తూ..
దుక్కి దున్ని పంటలు పండించు రైతన్న
తొలకరికై ఎడారికన్నుల ఎదురుచూపులకు
ఆశల పూలు పూయిస్తూ...
నిలిచి ఉంటుంది...సంబరాల సంతోషాల హరివిల్లై!
కోకిలమ్మ పాట కచేరి
పల్లవి:
కోకిలమ్మ పాట కచేరీ....
సరిగమల సరసాల లహరి
చిలకల్లారా...రారండీ
సింగారాలే చూపించండి.....
చరనమ1:
పరువం పూవులు పుప్పొడి జల్లగా
చిగురాకుల గాలులు మెల్లగ వీచగా
వసంతుడే వేంచేసినాడమ్మా...!!
రారాజై రంగుల కనువిందు చేయగా...//కోకిలమ్మ//
చరణం 2:
గున్నమావిడి వేదిక పైనా
ప్రకృతి వింత శొభలలోనా...
కుహూ....కుహూ...అంటూ
పాటలే... పాడిందమ్మా ..
పులకించె ఒడలు పన్నీటి పూతలై..//కోకిలమ్మ//
చరణం 3:
పాటలకు విని మురిసినా..
కాని....ఆ వసంతుడు...
తనవాడై ఉండడని తెలిసిమూగదైనా ..
మరల వచ్చుననుఆశతో
కుహు..కుహు..అంటూ.. మళ్ళి మళ్ళి..//కోకిలమ్మ //
నాన్నా...


అమ్మ పేగు తో ముడి పడి .. ఉన్నా...
నీ ప్రేమ లాలనల ఒడిలో నే... ఒదిగి ఉన్నా నాన్నా...

కడుపు నింపినవి అమ్మ చనుబాలే అయినా..
వెచ్చని నీ ఊపిరిలో శ్వాసిస్తూ..జీవించా...నాన్నా...

వినీలాకాశంలో ఆ పున్నమి చంద్రుడి కన్నా...
అంతం లేని నీ అనురాగంలోని వెన్నెలలంతా నావే గా నాన్నా..

వేదాలలోని సారం నాకు తెలియదు కాని...
నీ మాటలే నాకు వేదాలై.. బ్రతుకు బాటపై అడుగులు వేయించాయి నాన్నా..

అమ్మ ఎప్పుడు అమ్మే...సృష్టి తెలిపిన సత్యం...
నాన్నలో అమ్మ దాగి ఉన్న నిజం నీలోనే చూసాను ..నాన్నా...!